Nếu xét về từ gốc trong Hán văn thì “cục xúc” mới chính xác. Trong đó, cục được viết bởi Hán tự là 侷, nghĩa là chật hẹp, hay theo từ điển Thiều Chửu định nghĩa là “co quắp, không thể duỗi thẳng được”. Chữ này đôi khi cũng được viết là 局, tức “cục” trong “cục bộ”, nghĩa là “một phần”. Còn “Xúc” thì chỉ có một cách viết duy nhất là 促, có nghĩa là gấp gáp, vội vã. Đây cũng là “xúc” trong “xúc tiến”, “xúc tác”.
Căn cứ vào hai Hán tự trên, người ta định nghĩa chữ “cục xúc” là nhỏ nhen, lỗ mãng. Chính chữ “xúc” với hàm ý “mong muốn nhanh chóng” một phần nào gợi lên được sự nóng nảy, thô lỗ này. Tuy nhiên có lẽ xét về cảm giác tiêu cực thì “súc” trong “súc vật” dễ gợi hình hơn, nên dần dần người ta đã thay “xúc” bằng “súc” mà gọi là “cục súc”.
Trên thực tế, chữ 促 không có cách đọc nào là “súc” cả. Ngoài “xúc”, các từ điển chỉ ghi nhận thêm một biến âm duy nhất là “thúc”, như ta thường gặp trong “thôi thúc”, “thúc đẩy” mà thôi.
Theo FB: Tiếng Việt Giàu Đẹp